خشکی واژن

خشکی واژن می تواند یکی از نشانه های انواع مختلفی از مشکلات دستگاه تناسلی به حساب بیاید.این موضوع می تواند باعث درد هنگام نشستن، در هنگام ایستادن و ورزش کردن، و سوزش و درد هنگام دفع ادرار و مقاربت جنسی اذیت کننده شود. خشکی واژن در هر سنی ممکن است رخ دهد. این مشکل در زنان در طول یا پس از یائسگی شایع تر است و خوشبختانه درمان های موثری برای این مشکل در دسترس می باشد. خشکی واژن می تواند هم قبل از یائسگی و هم پس از آن ایجاد شود اما همانطور که گفته شد شیوع آن پس از یائسگی بیشتر است.

بر اساس چندین مطالعه علمی، نیمی از بانوان پس از دوره یائسگی به علت تغییرات هورمونی دچار خشکی واژن می شوند که این موضوع به میزان زیادی با سطح هورمون استروژن مرتبط است. از سوی دیگر تحقیقات نشان می دهد 17 درصد از زنان با سن بین 17 تا 50 سالگی مشکل خشکی واژن را تجربه می کنند. مقاربت دردناک به علت خشکی واژن یکی از عوارض شایع بین بانوان است.

تشخیص خشکی واژن

پزشکان خشکی واژن را براساس معاینه فیزیکی و سوابق پزشکی تشخیص می دهند. برای یافتن علت پزشک درباره نشانه ها و داروهایی که مصرف می کنید سوال میکند.

معاینه لگن به پزشک کمک بسیاری برای تشخیص خشکی واژن می کند تا ارتباط بین کاهش استروژن و خشک و نازک شدن واژن را بررسی کند. در برخی موارد ممکن است نیاز باشد تا آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون ها انجام شود. ازمایش خون همچنین کمک می کند تا سایر عللی که باعث خشکی واژن میشوند ،شناسایی شوند.

نشانه های بروز خشکی واژن در بانوان چیست؟

در بسیاری از موارد زمانی که سطح هورمون استروژن کاهش یابد، زنان دچار خشکی واژن می شوند.
یائسگی
شیردهی
درمان های سرطان
سندروم شوگرن (مشکل سیستم ایمنی)
آنتی هیستامین
تکرر ادرار
درد
عفونت و التهاب مکرر مجاری ادراری
خونریزی و درد هنگام برقراری رابطه جنسی
سوزش شدید
خارش در قسمت انتهایی واژن

عوارض خشکی واژن :

مقاربت دردناک به شدت در از دست دادن میل جنسی موثر می باشد.
اضطراب و گرانی درباره نظم روابط جنسی و سرد شدن ارتباط زوجین یکی از مهم ترین دلایلیست که میتواند بر زندگی افراد تاثیر منفی بگذارد.
خشکی واژن بر زندگی روزمره افراد تاثیر منفی می گذارد و باعث کاهش کیفیت زندگی در افراد می شود چرا که در بانوان به علت این مشکل در ایستادن،نشستن ورزش کردن و سایر مسائل دچار اختلال می شوند.
در نهایت باید بدانید که خشکی مزمن و طولانی واژن در دراز مدت فرد را مستعد ابتلا به عفونت های مکرر می کند که باعث کاهش عملکرد فیزیولوژیک دستگاه تناسلی و ادراری می شود.

بنابراین استفاده مکرر از ژل های روان کننده (لوبریکانت) ، حفظ ph طبیعی واژن و حفظ حیات ارگانیسم های فلور نرمال واژن مسائل فیزیولوژیک مهمی هستند که تاثیر بسزایی در مقابله با بروز خشکی واژن دارند. طبق تحقیقات، خشکی واژن ارتباط معنی داری با کمبود تعداد لاکتوباسیل های واژن دارد.

عواملی که باعث وخیم تر شدن خشکی واژن می شوند:

تنظیم هورمونی معمولا با کاهش هورمون استروژن برهم میریزد.این موضوع بیشتر نزدیک دوره یائسگی و یا پس از بروز آن رخ میدهد. همچنین دوره شیردهی نیز زمانیست که تنظیم هورمونی بدن به شدت دستخوش تغییرات می شود.
مسائل غیر فیزیولوژیک و رفتار هایی مثل سیگار کشیدن، داروهای سرماخوردگی،برداشتن یا عمل جراحی تخمدان ها، داروهای ضد استروژن(که مثلا برای درمان اندومتریوز و فیبروم رحمی استفاده می شوند.) استفاده از برخی داروهای ضد افسردگی ( ضد افسردگی های سه حلقه ای) و همچنین پرتو درمانی و شیمی درمانی که برای بیماران سرطانی استفاده می شود. همه و همه باعث وخامت و بروز خشکی واژن می شوند.
نهایتا تعدادی از شرایط پاتولوژیک( بیماری) خاص باعث ایجاد خشکی واژن می شوند مثل: بیماری های سیستم ایمنی، نارسایی زودرس تخمدان، دیابتو استفاده از آنتی هیستامین ها.
کم آبی : مصرف کم مایعات و عدم استفاده از ژل لوبریکانت مخصوص واژن باعث بروز خشکی واژن در بانوان می شود. همچنین کم آبی کل بدن باعث بروز سندرومی به نام سندروم سیکا در فرد می شود که از جمله تظاهرات آن سردرد و خشکی واژن می باشد.
برخی مطالعات نشان داده اند که خشکی واژن ممکن است به علت کاهش جریان خون به دیواره های واژن ایجاد شود. این اختلال در خونرسانی میتواند ناشی از پیری، متابولیسم غیر طبیعی، دیابت و تغییرات در اعصاب واژن و انقباض عروق باشد .
عوامل روانی و استرس بیش از حد. عوامل روانشناختی نقش مهمی در ایجاد خشکی واژن دارند. بدیهیست که عدم ایجاد تحریکات کافی پیش از برقراری ارتباط جنسی می تواند باعث خشکی واژن و مقاربت دردناک در بانوان شود.

درمان خشکی واژن به چه صورت است؟

اگر شما هم خشکی واژن را تجربه می کنید ، خوشبختانه گزینه های درمانی متفاوتی پیش روی شماست. البته باید بدانید که نوع درمان خشکی واژن وابسته به علت ایجاد کننده آن می باشد. درمان های رایج که برای خشکی واژن معرفی میشوند عبارتند از:

استفاده از صابون های معطر و یا لوسیون هایی که مواد عطری قوی دارند. از استفاده کردن از این مواد در نزدیکی واژن خودداری کنید زیرا میتواند باعث خشکی واژن شود.
استفاده از درمان های خوراکی و غیر خوراکی استروژن.
استفاده از روان کننده ها وژل های لوبریکانت که رطوبت واژن را در کوتاه مدت تامین می کنند. توجه کنید که استفاده منظم برای تامین رطوبت واژن ضرورت دارد.
استفاده از استروژن موضعی یا DHEA که مستقیما در واژن برای تامین طولانی مدت رطوبت و درمان خشکی واژن وارد می شود.
روغن های طبیعی ای نیز وجود دارد که میتوانید از آنها برای درمان خشکی واژن استفاده کنید. روغن هایی که ممکن است برای درمان این حالت موثر باشند مانند روغن طبیعی هسته انگور، زیتون، بادام شیرین، افتابگردان یا نارگیل.
یکی دیگر از مواردی که باید مد نظر داشته باشید این است که پیش از برقراری رابطه جنسی حتما تحریکات لازم برای خانم فراهم شود. حتما با شریک زندگی خود درباره راه های افزایش این احساسات در دروابط جنسی خود صحبت کنید.

چه زمانی یک خانم باید در ارتباط با مشکل خشکی واژن خود به پزشک مراجعه کند؟

بانوان ممکن است از صحبت کردن درباره مسائلی از این قبیل با پزشک خود و یا هرکس دیگری احساس ناراحتی کنند و یا خجالت بکشند. اما باید بدانید اگر خشکی واژن در عملکرد روزمره زندگی شما اختلال ایجاد کرده و باعث افت کیفیت زندگیتان شده است، و یا این موضوع باعث بروز اختلال در ارتباط جنسیتان شده است، حتما باید با پزشک درباره درمان این موضوع صحبت کنید.

منابع:

https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/s13167-019-00164-3.pdf

https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/21027-vaginal-dryness