مشکلات و ناراحتی های واژینال یکی از فراگیرترین مسائل مرتبط با دستگاه تناسلی می باشد. حدودا  از بین تمام ویزیت هایی که هر متخصص مشکلات دستگاه تناسلی در طول یکسال دارند، 500 مورد در ارتباط با عفونت واژینال می باشد که این موضوع می تواند گستردگی این مشکل را در سراسر جهان شرح دهد. شما هم به عنوان یک خانم ممکن است در طول زندگی چندین بار مبتلا به عفونت های قارچی واژن شوید. این عفونت ها ناراحت کننده و بسیار شایع هستند. عفونت واژینال یا واژینیت التهاب واژن می باشد. عفونت واژن به دلیل عدم تعادل قارچ ها و باکتری هایی ایجاد می شود که به طور معمول در واژن زندگی می کنند. این وضعیت همراه با ناراحتی و بوی متفاوتی از حالت معمول همراه می باشد. این عفونت ممکن است ناشی از باکتری، ویروس و یا قارچ باشد.مواد شیمیایی موجود در صابون ها ، اسپری ها و یا لباس هایی که با ناحیه تناسلی در تماس هستند و میتوانند باعث تحریک پوست و بافت شوند.

انواع عفونت واژن

پزشکان با توجه به شرایط مختلف و عللی که باعث بروز عفونت واژن می شوند، آن را به دسته های مختلفی تقسیم میکنند:

  • عفونت واژن باکتریال : التهاب واژن به علت رشد بیش از حد باکتری ها . به طور معمول این نوع عفونت باعث ایجاد بویی مشابه بوی ماهی در ناحیه دستگاه تناسلی خانم می شود.
  • کاندیدا یا عفونت قارچی : رشد بیش تر از اندازه قارچ کاندیدا که به طور معمول به میزان کمی در واژن یافت می شود.
  • کلامیدیا: شایع ترین عفونت مقاربتی در زنان می باشد. این نوع عفونت واژن معمولا در زنانی که بین  18 تا 35 سال سن دارند و دارای چند شریک جنسی می باشند دیده می شود.
  • گنورا یا سوزاک یکی دیگر از عفونت های شایع است که از طریق رابطه جنسی منتقل می شود و اغلب با کلامیدیا همراه است.
  • تریکومونیازیس عفونت است که از طریق رابطه جنسی منتقل می شود و توسط یک نوع انگل ایجاد می شود.
  • عفونت واژن یا واژینیت ویرال که ناشی از ویروس می باشد مانند ویروس هرپس سیمپلکس (HSV)  یا ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)  است که از طریق رابطه جنسی پخش می شود. این نوع عفونت میتواند باعث زخم یا زگیل  برروی اندام تناسلی شود که میتواند دردناک باشد. علائم بیماری های مقاربتیکاملا واضح نیست و ممکن است مدتی پنهان بمانند. اگر از نظر جنسی فعال هستید و به خصوص اگر دارای چند شریک جنسی هستید باید با پزشک خود درباره آزمایش های سالانه و معاینات مربوطه مشورت کنید.

در صورت عدم درمان عفونت واژن؛ این موارد ممکن است به اندام های تناسلی شما آسیب برسانند یا باعث سایر مشکلات در سلامتی شما شوند.همچنین ممکن است شما این عفونت را به شریک جنسی خود منتقل کنید.

بعضی اوقات هم نوعی واکنش آلرژیک یا همان واژینیت بدون عفونت در برخی افراد اتفاق می افتد که ناشی از تحریم به وسیله:

مواد شوینده

نرم کننده های لباس

اسپرم کش ها

اسپری های واژینال

صابون های معطر

همچنین میتواند ناشی از سطح پایین هورمون ها به دلیل یائسگی یا برداشتن تخمدان ها باشد. این موضوع میتواند باعث خشکی واژن شود که به آن عفونت واژن آتروفیک میگویند. رابطه جنسی در این موارد ممکن است باعث درد و سوزش و خارش در واژن شود. همچنین ممکن است عفونت واژن تا مراحلی بدون علامت باقی بماند.

بهداشت نامناسب نیز می تواند باعث افزایش تعداد باکتری ها و بروز عفونت واژن شود.

مقایسه عفونت واژن قارچی در مقایسه با عفونت واژن ناشی از باکتری

دو مورد از شایع ترین علت های عفونت واژن مربوط به ارگانیسم هایی هستند که در واژن زندگی می کنند. این موارد میتوانند علائم و نشانه های متفاوتی داشته باشند. در هردو مورد هم عفونت واژن ناشی از برهم خوردن تعادل در میزان میکرو ارگانیسم هایی می باشد که به طور طبیعی در واژن زندگی میکنند.

در هر دو حالت ممکن است ترشحات سفید یا خاکستری را از دستگاه تناسلی مشاهده کنید.

چگونه عفونت واژن قارچی را از باکتریایی تشخیص دهیم؟

اگر ترشحات واژن حالت پنیری دارد، به احتمال بسیار زیاد عفونت واژن از نوع قارچی می باشد و اگر از ترشحات واژن بویی مشابه بوی ماهی به مشام برسد  عفونت واژن از نوع باکتریایی می باشد. اما همچنین این امکان وجود دارد که هردو نوع عفونت همزمان باهم وجود داشته باشد.

نشانه های عفونت واژن:

واژن زنان ترشحاتی دارد که ممکن است کمی شفاف یا کدر به نظر برسد. این موضوع تا حدودی روشی به حساب می آید که واژن در برابر عوامل خارجی برای پاکسازی خود دارد. در حالت عادی این ترشحات بدون بو هستند و باعث ایجاد خارش در شما نمی شود. مقدار آن بسته به اینکه در چه زمانی از چرخه خود هستید متفاوت می باشد. ممکن است در زمانی از ماه ، ترشحات خارج شده بسیار رقیق و آبکی باشند و در زمان دیگر غلیظ تر و بیشتر باشد. درصورتی که ترشحات شما بوی بدی دارد و باعث ایجاد خارش در شما می شود آگاه باشید که حتما مشکلی وجود دارد. سوزش و خارش ممکن است در هر زمانی از روز ایجاد شود اما معمولا در شب آزار دهنده تر است.

در صورت مشاهده نشانه های زیر باید به پزشک مشاهده کنید:

در صورتی که ترشحات تغییر رنگ ، تغییر بو دهند و یا سنگین تر شوند.

در صورت ایجاد خارش، سوزش تورم یا در در اطراف ناحیه ای که ترشحات خارج میشوند.

سوزش هنگام ادرار کردن.

برقراری رابطه جنسی دردناک و ناراحت کننده.

درمان عفونت واژن

تشخیص درست گامی بسیار مهم در درمان عفونت واژن می باشد.

لازم است به علائمی که دارید و اینکه چه زمانی این نشانه ها بروز پیدا میکنند توجه کنید.

قادر باشید تا رنگ، بو و میزان ترشحات را توصیف کنید.

1 الی 2 روز قبل از معاینه توسط پزشک از برقراری رابطه جنسی خودداری کنید.

بهتر است قبل از استفاده از داروهای بدون نسخه به پزشک مراجعه کنید.( حتی درصورتی که از نوع ارگانیسم ایجاد کننده عفونت مطمئن باشید)

در صورت تغییرات هورمونی پزشک ممکن است استروژن درمانی را توصیه کند.

توجه داشته باشید که در درمان عفونت واژن به طور خودسرانه عمل نکنید.

دارو هایی که معمولا پزشکان تجویز میکنند:

قرص مترونیدازول ( ممکن است مترونیدازول بصورت ژل و کرم نیز تجویز شود.)

ژل کلیندامایسین

کرم یا شیاف ضد قارچ

استروژن درمانی

به یاد داشته باشید که داروهایی که پزشک پیشنهاد میکند بر اساس نوع ارگانیسم ایجاد کننده آن متفاوت است پس نباید به صورت خودسرانه مصرف داروها را اغاز کنید.

بانوان در سن یائسگی و زنان باردار و خانم هایی که دچار بی اختیاری ادرار هستند بیشتر در معرض خطر عفونت واژن هستند.

پیشگیری از عفونت واژن :

دستگاه تناسلی خود را تمیز و خشک نگهدارید.

از مصرف بیش از اندازه اسپری ها و صابون های معطر برای ناحیه واژینال بپرهیزید.

از پوشیدن لباس های تنگ و چسبان و لباس هایی که گرما و رطوبت را نگه میدارند خودداری کنید.

خوردن فرآورده های لبنی که دارای ارگانیسم های فعال هستند میتواند کمک کننده باشد.

استفاده از کاندوم بهترین راه برای پیشگیری از عفونت های جنسی بین شرکای جنسی می باشد.

هرساله یک معاینه کامل را نزد متخصصین زنان و زایمان انجام دهید و درصورت توصیه پزشک، تست پاپ اسمیر انجام دهید.

پس از ادرار کردن ، خود را از جلو به عقب خشک کنید تا از انتقال باکتری های مدفوع به ناحیه واژینال جلوگیری شود.

از دوش های واژینال بپرهیزید . دوش واژینال ph واژن را کم کرده و باکتری های طبیعی و محافظت کننده را از واژن خارج می کند و شما را مستعد ابتلا به عفونت های واژینال می کند.

استفاده از مکمل های پروبیوتیک

منابع:

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/6340892/

https://europepmc.org/article/med/11140545

www.webmd.com