ویتامین دی، یک ویتامین محلول در چربی است که از دیرباز به عنوان  ویتامینی شناخته میشود که به هوموستاز استخوان و دربدن در جذب و حفظ کلسیم و فسفر(دو عضو مهم در ساختار استخوانها) کمک میکند .اما مطالعات جدیدتر نشان داده که بسیاری از اندمها و بافتهای بدن دارای گیرنده هایی برای ویتامین دی هستند که همین مطلب نشناگر آن است که ویتامین دی، نقش مهمی فراتر از سلامت استخوانها دارد؛ همچنین علاوه بر این عملکردها در انواع فرایند ها و سیستم های تنظیمی ازجمله دفاع در بدن میزبان، التهاب، ایمنی و ترمیم نقش دارد و آن راتعدیل میکند. طبق پژوهش ها مشخص شده است که چندین بیماری ریوی که همگی منشا التهابی دارند ازجمله آسم و COPD ممکن است با کمبود ویتامین D در بدن ارتباط داشته باشند.
در واقع ویتامین دی ، هم یک ویتامین و ماده مغذی است و هم هورمونی که در بدن، ساخته میشود. دانشمندان فعالانه در حال بررسی عملکرد های احتمالی این ویتامین هستند. تحقیق روی نفش ویتامین دی در پیشگیری از بیماریها،یک حوزه پرطرفدار است.این تحقیقات، تاثیراین ویتامین را در کاهش ریسک ابتلا به بیماری های زیر نشان داده:
1)سرطان
2)زوال شناختی
3)اختلالات استخوانی ارثی
4)بیماری ام اس 
5)نرمی  استخوان در بزرگسالان
6)راشیتیسم در کودکان
7)پوکی استخوان
8)پسوریازیس
9)افسردگی
10)چاقی
منابع ویتامین دی:
هرچند برخی غذاها با این ویتامین غنی می شوند اما تعداد کمی از غذاها به طور طبیعی حاوی این ویتامین هستند، از جمله:
روغن کبد ماهی کاد-ماهی سالمون-ماهی تن-ساردین-جگر گاو و زرده تخم مرغ.
برای اکثر مردم بهترین راه دریافت مقادیر کافی و ویتامین دی ، مصرف مکمل آن است به دو دلیل:
1)خوردن مقدار کافی این ویتامین از طریق غذا مشکل است.
2)هر چند منبع اولیه ویتامین دی، تولید آن در پوست توسط اشعه ماورا بنفش خورشید 
)است اما باید توجه داشت که قرار گرفتن بیش از حد درمعرض نور مستقیم خورشید، بدون UVB(
 حفاظ و ضد آفتاب،میتواند باعث ایجاد سرطان پوست شود.
کمبود ویتامین دی به دلایل مختلفی ممکن است رخ دهد از جمله :
معرض نور خورشید (به دلیل پوشیدن لباس کاملا  پوشیده ، مدت زمان کم خارج  که قرار گرفتن در (1
از منزل بودن، استفاده از کرمهای ضد آفتاب ،زندگی در عرض های جغرافیایی شمالی بالای استوا که نور یو وی بی ضعیفتر است)
داشتن پوست تیره(افرادی که پوست تیره تری دارند،سطح ویتامین دی خونی پایین تری دارند، زیرا (2  
ملانین(رنگدانه پوست) مانند سایه عمل می کند و تولیدویتامین دی پوست را کاهش می دهد.)
افزایش سن (با بالا رفتن سن،سطح هفت- دهیدروکلسترول بدن کم شده وتغییرات پوستی تیز اتفاق (3
 می افتد و تولید ویتامین دی کم میشود از طرفی افراد زمان بیشتری در منزل به سر میبرند)
)کمبود ویتامین دی در مواد غذایی4
وجود بعضی بیماریها مانند کولیت، بیماری کرون، سندروم روده تحریک پذیر یا سایر شرایطی که(5
هضم طبیعی چربی را مختل می کند.زیرا ویتامین دی ،محلول در چربی است و به توانایی روده در جذب چربی بستگی دارد.

همچنین ویتامین دی با حفظ اتصالات بین سلولی مانع نفوذ ویروس ها به اعماق بافت می‌شود و همین ویژگی ویتامین دی مانع از گسترش سریع آن در بافت ریه می‌شود؛ همچنین این ویتامین ترشح بیش ازحد فاکتورهای التهابی را کاهش میدهد و درنتیجه از وقایع مخربی مانند التهاب کنترل نشده جلوگیری میکند.
مقادیر توصیه شده ویتامین دی:
سازمان بهداشت جهانی،مصرف روزانه ۴۰۰ تا ۶۰۰ واحد ویتامین دی را کافی می داند اما تحقیقات جدید مقادیر بیشتری از این ویتامین را توصیه می کنند، حداقل ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ واحد در روز 
عوارض کمبود ویتامین دی:
امروزه  بسیاری از افراد با مشکل کمبود ویتامین دی دست و پنجه نرم میکنند.کمبود این ویتامین میتواند باعث پوکی استخوان ، بیماری های قلب و عروقی (شواهد نشان داده که فعالیت ضدالتهابی این ویتامین دلیلی بر مفید بودن آن برای بیماران قلبی میباشد ) ، اثرات سو بر بیماری دیابت (بررسی ها ثابت میکند که سطح ویتامین دی با بهبود سطح قند خون و کاهش مقاومت انسولین ارتباط دارد.) و لوپوس( به دلیل اینکه افرادی که متبلا به لوپوس هستند نسبت به نور آفتاب حساسیت دارند و قرارگیری در معرض نور آفتاب منجر به راش پوستی و تشدید بیماری میشود.) همچنین پژوهشگران بیان داشتند که افرادی که کمتر در معرض نورخورشید قرار میگیرند به دلیل کمبود ویتامین دی مستعد ابتلا به بیماری ام اس هستند. شیوع کمبود ویتامین دی نیز در بیماران مبتلا به کم کاری تیرویید (هایپوتیروییدی) به طور معنی داری از افراد سالم بیشتر میباشد.

نشانه های کمبود ویتامین دی :

خستگی، درد و به طور کلی عدم احساس سلامتی، درد و ضعف شدید عضلانی و استخونی که میتواند باعث سختی و مشکل در بالارفتن از پله ها یا بلند شدن از روی زمین و یا باعث سنگین و کج راه رفتن شود.

جذب ویتامین دی در روده به دو فرم d2  و d3 میباشد و اگر همزمان در روده کوچک چربی نیز وجود داشته باشد عمل جذب بهتر صورت میگیرد.

سطح سرمی ویتامین دی:

میزان نرمال آن مساوی یا بیشتر از 20 ‌ng/mL میباشد.و در غلظت های بالاتر از 50ng/mL احتمال بروز مسمویت وجود دارد. مقادیر کمتر از 12 ng/mL این ویتامین محدوده کمبود ویتامین دی میباشد و فرد باید نسبت به جبران آن اقدام کند.